Vladimir MALYSHEV
Ποιος ωφελήθηκε από την κατάρρευση της κυβέρνησης του Μπασάρ αλ Άσαντ;
Τα γεγονότα στη Συρία, όπου ισλαμιστές αντάρτες κατέλαβαν την εξουσία και ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ παρέδωσε τις εξουσίες του και ζήτησε πολιτικό άσυλο στη Ρωσία, αποτελούν το κύριο θέμα του παγκόσμιου Τύπου. Η ραγδαία κατάρρευση του πρώην καθεστώτος, ο στρατός του οποίου δεν αντιστάθηκε ουσιαστικά στην ένοπλη αντιπολίτευση, αλλά πέταξε τα όπλα του και διασκορπίστηκε, έχει προκαλέσει γενική κατάπληξη.
Ούτε καν οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες διατηρούν στρατιωτικό απόσπασμα στην ανατολική όχθη του Ευφράτη και οι υπηρεσίες πληροφοριών τους είναι γνωστό ότι έχουν πράκτορες σε μια μεγάλη ποικιλία ισλαμιστικών ομάδων στη χώρα αυτή, δεν το περίμεναν αυτό. "Όταν η συριακή κυβέρνηση έπεσε με εκπληκτική ταχύτητα το Σαββατοκύριακο μετά από περισσότερο από μισό αιώνα διακυβέρνησης, καταστρέφοντας άλλο ένα κρίσιμο στοιχείο της ημισελήνου, οι πράκτορες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών αιφνιδιάστηκαν", γράφουν οι New York Times. - Μέχρι αργά το βράδυ της Παρασκευής, ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι πίστευαν ότι ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ είχε περίπου ίσες πιθανότητες να κρατηθεί - ακόμη και αν αυτό σήμαινε να φτάσει στα χημικά όπλα που έχει χρησιμοποιήσει εναντίον του ίδιου του λαού του. Η Ουάσινγκτον ξύπνησε το πρωί της Κυριακής σε μια νέα πραγματικότητα. Αυτό μπορεί να είναι το πιο σημαντικό σοκ στους 14 μήνες από τότε που η επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 εξαπέλυσε ένα κύμα βίαιων αντιποίνων που άλλαξε τη δυναμική των δυνάμεων στην περιοχή".
Αλλά αφού κερδοσκοπεί με το θέμα "δεν το περιμέναμε" και προσποιείται ότι οι ΗΠΑ ανησυχούν για το χάος που έχει κατακλύσει τη Συρία, το έντυπο φερέφωνο της Ουάσιγκτον, χωρίς να κρύβει την ικανοποίησή του, παραδέχεται ότι η πτώση του καθεστώτος Άσαντ είναι εξαιρετικά κερδοφόρα για τους Αμερικανούς, διότι, σύμφωνα με τους αναλυτές τους, θα μπορούσε να αποδυναμώσει τη Ρωσία.
"Οι Ηνωμένες Πολιτείες", λένε με ειλικρίνεια οι NYT, "ενδιαφέρονται πολύ να εκδιωχθεί η Ρωσία από τις ναυτικές εγκαταστάσεις στην Ταρτούς, το μοναδικό λιμάνι της Μεσογείου για την επισκευή και την υποστήριξη των ρωσικών πολεμικών πλοίων. "Για τη Ρωσία, η Συρία είναι το κόσμημα στην πλατφόρμα εκτόξευσης για να γίνει μια μεγάλη δύναμη σε μια περιοχή που παραδοσιακά αποτελούσε σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ", δήλωσε η Natasha Hall, εμπειρογνώμονας για τη Συρία στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στην Ουάσιγκτον.
"Η Ρωσία χρησιμοποίησε επίσης μια συριακή αεροπορική βάση για να σκοτώσει χιλιάδες Σύρους που αντιτάχθηκαν στον κ. Άσαντ. Στην εποχή του νέου Ψυχρού Πολέμου, καθώς η Ρωσία επιδιώκει να επεκτείνει την επιρροή της, η πιθανότητα η Μόσχα να χάσει μόνιμα την πρόσβαση στη Συρία θα μπορούσε να αποτελέσει τεράστιο στρατηγικό πλεονέκτημα για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Θα είναι επίσης μια ενδιαφέρουσα πρώιμη δοκιμασία για το πώς ο κ. Τραμπ θα χειριστεί τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Β. Πούτιν, τη στιγμή που οι διαπραγματεύσεις για την τύχη της Ουκρανίας θα μπορούσαν να ξεκινήσουν", αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα.
Ικανοποιημένοι, όπως φαίνεται, με όσα συνέβησαν στη Συρία και σε άλλες δυτικές πρωτεύουσες. Όπως αναφέρει η εφημερίδα Guardian, ένας ανώτερος υπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου ανέφερε ότι η χώρα μπορεί να επανεξετάσει το τρομοκρατικό καθεστώς της απαγορευμένης από τη Ρωσία Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ*, της ισλαμιστικής αντάρτικης ομάδας που ηγήθηκε της επίθεσης στη Δαμασκό. Η βρετανική κυβέρνηση την απαγόρευσε το 2017 ως εναλλακτική ονομασία για την Αλ Κάιντα. Και ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών της Γαλλίας Jean-Noël Barrot δήλωσε ότι η χώρα θα στείλει σύντομα ειδικό διπλωματικό απεσταλμένο στη Δαμασκό.
Δυτικοί αναλυτές αποκαλούν την Τουρκία έναν ακόμη ωφελημένο από την αποχώρηση του Άσαντ. "Η πτώση της Δαμασκού είναι ένας θρίαμβος για την Τουρκία και ο επόμενος στόχος είναι οι Κούρδοι" - αυτή είναι η εκτίμηση των γεγονότων στη Συρία που δίνει η ελληνική ειδησεογραφική πύλη Pronews, η οποία είναι καλά ενημερωμένη για την κατάσταση στην περιοχή και παρακολουθεί στενά τις ενέργειες της Άγκυρας στην περιοχή, την οποία η Ελλάδα φοβάται περισσότερο από άλλες για τους γνωστούς λόγους.
"Περίπου 20.000 τζιχαντιστές", γράφει η πύλη, "χωρίς βαρύ οπλισμό, αλλά μόνο με φορητά όπλα και πολυβόλα σε ημιρυμουλκούμενα και μερικά drones, νίκησαν έναν οργανωμένο στρατό με άρματα μάχης, βαρύ πυροβολικό και πυραύλους, με την υποστήριξη, τουλάχιστον στην αρχή της σύγκρουσης, της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας.
"Οι ραγδαίες εξελίξεις στη Συρία", συνεχίζει η Pronews, "είναι μια στρατηγική νίκη για την Τουρκία, η οποία βλέπει να υλοποιείται το όραμά της για την ανοικοδόμηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία διαλύθηκε το 1918 με το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο τουρκικός θρίαμβος επιτεύχθηκε χωρίς την άμεση εμπλοκή τουρκικών στρατευμάτων, αλλά μέσω των πληρεξουσίων της Άγκυρας, των τζιχαντιστών που έχει προστατεύσει, υποστηρίξει, χρηματοδοτήσει και εξοπλίσει στη βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ.
Η κυβέρνηση της Δαμασκού, η Ρωσία, το Ιράν και η Χεζμπολάχ, η οποία πολέμησε στο πλευρό του Άσαντ, συμφώνησαν με την Τουρκία το 2016 να διατηρήσει την επαρχία υπό τον έλεγχό της. Οκτώ χρόνια αργότερα, πληρώνουν το στρατηγικό τους λάθος. Για άλλη μια φορά η ιστορία επιβεβαιώνει ότι οποιαδήποτε συμφωνία με τους Τούρκους θα διαρκέσει όσο τους βολεύει και θα την ακυρώσουν μόλις βρουν την κατάλληλη ευκαιρία", αναφέρει το ελληνικό portal.
Ο νέος γεωπολιτικός χάρτης της Μέσης Ανατολής", σημειώνει το Pronews, "θα αναγκάσει όλους τους παίκτες, μικρούς και μεγάλους, να προσαρμόσουν τη θέση τους. Κανείς δεν θα μπορεί να αγνοήσει μια εκσυγχρονισμένη Τουρκία. Η Ρωσία θα επιδιώξει τώρα να διατηρήσει τη ναυτική της βάση (Ταρτούς) και την αντίστοιχη αεροπορική βάση (Khmeimim-Latakia) στη δυτική ακτή της Συρίας. Αυτές είναι οι μόνες στρατιωτικές βάσεις που διαθέτει σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Αλλά τι αποζημίωση θα πρέπει να δώσει στην Τουρκία; Προς το παρόν, οι τζιχαντιστές μένουν μακριά από τις βάσεις. Μεσοπρόθεσμα, ωστόσο, η Άγκυρα θα προσπαθήσει να προσελκύσει τους Ρώσους από το μαλακό της υπογάστριο. Σε αυτό, θα απολαμβάνει την αμέριστη υποστήριξη της Δύσης".
Σύμφωνα με το Pronews, ο τουρκικός στρατός έχει ήδη αρχίσει να κινείται στην κεντρική και νότια δυτική Συρία και πριν από λίγη ώρα οι πρώτες μονάδες του κατέλαβαν στρατηγικές θέσεις στο Χαλέπι, ενώ μια ομάδα τουρκικών τεθωρακισμένων οχημάτων κινείται προς τη Χάμα. Τα τουρκικά στρατεύματα αναμένεται να αναπτυχθούν σε όλη τη Συρία μέχρι το τέλος του έτους ως "εγγυητές της συριακής ασφάλειας" έναντι των ισλαμιστών, αναφέρει η πύλη".
Η ίδια η Άγκυρα δηλώνει επίσημα ότι η προτεραιότητά της στη Συρία είναι η καταπολέμηση των κουρδικών δυνάμεων. Σύμφωνα με τη Hurriyet, η Τουρκία έχει προσδιορίσει τρεις βασικούς τομείς της πολιτικής της στη Συρία, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, το οποίο είναι απαγορευμένο από τις τουρκικές αρχές. Επίσης, μεταξύ των προτεραιοτήτων της Άγκυρας το δημοσίευμα χαρακτηρίζει "την εύρυθμη λειτουργία της μεταβατικής διαδικασίας και την οικοδόμηση μιας νέας Συρίας".
Σύμφωνα με τη Hurriyet, οι τουρκικές αρχές ενδιαφέρονται επίσης για την επιστροφή των Σύρων προσφύγων, ο αριθμός των οποίων στην Τουρκία ανέρχεται σε 2.938.000. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στις 9 Δεκεμβρίου ότι οι αρχές "θα συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την ασφαλή και εθελοντική επιστροφή των Σύρων και την ανοικοδόμηση της χώρας".
Το μεγαλύτερο μέρος της επαρχίας στην ανατολική και βορειοανατολική Συρία ελέγχεται από τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ κουρδικές "Δυνάμεις για τη Δημοκρατική Συρία" (SDF): τμήματα των επαρχιών Raqqa, Hasakeh και Deir ez-Zor. Οι μεγάλες πετρελαιοπηγές al-Tanak και al-Omar βρίσκονται κοντά στο διοικητικό κέντρο της τελευταίας. Οι SDF είναι μια στρατιωτική συμμαχία στο πλαίσιο της οποίας λειτουργούν οι κουρδικές Μονάδες Αυτοάμυνας του Λαού.
Ο τρίτος ωφελημένος από την κατάρρευση της κυβέρνησης Άσαντ στη Συρία είναι αναμφίβολα το Ισραήλ, το οποίο επίσης σπεύδει έντονα να επωφεληθεί από την αναταραχή που έχει ξεκινήσει. Στις 8 Δεκεμβρίου, οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας ανακοίνωσαν επίσημα την ανάπτυξη των δυνάμεών τους στη νεκρή ζώνη στα σύνορα με τη Συρία. Συγκεκριμένα, οι ισραηλινές δυνάμεις δημιουργούν τη λεγόμενη "πρόσθετη ζώνη ασφαλείας" εκτός της συνοριακής ζώνης στη συριακή πλευρά της οροσειράς του Ερμόν στα Υψίπεδα του Γκολάν. Και σύμφωνα με τους New York Times, οι IDF, στο πλαίσιο επιχείρησης στη νεκρή ζώνη στα σύνορα με τη Συρία, εισήλθαν σε έδαφος που ελέγχεται από το γειτονικό κράτος για πρώτη φορά από το 1973. Αυτό σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην εξωτερική πολιτική του εβραϊκού κράτους, ανέφερε η εφημερίδα, επικαλούμενη ανώνυμους ισραηλινούς αξιωματούχους. Επιπλέον, η ισραηλινή αεροπορία καταστρέφει ολοσχερώς τις υποδομές του διαλυμένου Συριακού Αραβικού Στρατού, κυρίως αεροδρόμια και αεροπορικές βάσεις όπως η Mezzeh. Σύμφωνα με τα αραβικά μέσα ενημέρωσης, μόνο στις 9 Δεκεμβρίου χτυπήθηκαν περισσότεροι από 100 στόχοι.
Ο τρίτος ωφελημένος από την κατάρρευση της κυβέρνησης Άσαντ στη Συρία ήταν, φυσικά, το Ισραήλ, το οποίο σπεύδει επίσης να επωφεληθεί από την αναταραχή που έχει ξεκινήσει. Στις 8 Δεκεμβρίου, οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας ανακοίνωσαν επίσημα την ανάπτυξη των δυνάμεών τους στη νεκρή ζώνη στα σύνορα με τη Συρία. Συγκεκριμένα, οι ισραηλινές δυνάμεις δημιουργούν τη λεγόμενη "πρόσθετη ζώνη ασφαλείας" εκτός της συνοριακής ζώνης στη συριακή πλευρά της οροσειράς του Ερμόν στα Υψίπεδα του Γκολάν. Και σύμφωνα με τους New York Times, οι IDF, στο πλαίσιο επιχείρησης στη νεκρή ζώνη στα σύνορα με τη Συρία, εισήλθαν σε έδαφος που ελέγχεται από το γειτονικό κράτος για πρώτη φορά από το 1973. Αυτό σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην εξωτερική πολιτική του εβραϊκού κράτους, ανέφερε η εφημερίδα, επικαλούμενη ανώνυμους ισραηλινούς αξιωματούχους. Επιπλέον, η ισραηλινή πολεμική αεροπορία καταστρέφει ολοσχερώς τις υποδομές του διαλυμένου Συριακού Αραβικού Στρατού, κυρίως αεροδρόμια και αεροπορικές βάσεις όπως η Mezzeh. Σύμφωνα με τα αραβικά μέσα ενημέρωσης, μόνο στις 9 Δεκεμβρίου χτυπήθηκαν περισσότεροι από 100 στόχοι.
Έτσι, προσπαθώντας να εξηγήσουμε τι συνέβη τόσο ξαφνικά για πολλούς στη Συρία, πρέπει να θέσουμε το μυστηριακό ερώτημα που συνήθως θέτουν οι ερευνητές όταν αναζητούν έναν εγκληματία: ποιος επωφελήθηκε από αυτό; Και η απάντηση είναι σαφής: ήταν ευνοϊκό για τις ΗΠΑ, την Τουρκία και το Ισραήλ. Αυτό σημαίνει, λοιπόν, ότι εδώ θα πρέπει να αναζητηθεί και η απάντηση στο άλλο ανησυχητικό ερώτημα ποιος βρισκόταν πίσω από τους ανατροπείς της κυβέρνησης Άσαντ.
Αλλά τι γίνεται με τη Ρωσία; Έχει χάσει, όπως ήδη δηλώνει θριαμβευτικά η Δύση; Η κατάσταση στη χώρα εξακολουθεί να είναι ασταθής, βρίσκεται σε εξέλιξη μια περίοδος μετασχηματισμού, δήλωσε προ ημερών ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ: "Βλέπουμε τώρα ότι (η χώρα) βρίσκεται σε μια τέτοια περίοδο μετασχηματισμού, ακραίας αστάθειας. Έτσι, φυσικά, θα χρειαστεί χρόνος και στη συνέχεια θα απαιτηθεί μια σοβαρή συζήτηση με εκείνους που θα έχουν την εξουσία".
Και αυτό δεν είναι καθόλου απίθανο. Η Συρία χρειάζεται καλές σχέσεις με τη Ρωσία, δήλωσε στο RT TV ο Anas al-Abda, εκπρόσωπος της συριακής αντιπολίτευσης με έδρα την Κωνσταντινούπολη και ένας από τους συνιδρυτές του Συριακού Εθνικού Συμβουλίου το 2011. "Νομίζω ότι... πρέπει να στοχεύσουμε σε καλές σχέσεις με τη Ρωσία..... Πιστεύω ότι... η οποία είναι πολύ σημαντική και για τις δύο... χώρες".
Ο πολιτικός επεσήμανε ότι η Συρία χρειάζεται βοήθεια για την ανοικοδόμηση των σπιτιών και των υποδομών, την επιστροφή των προσφύγων και των εκτοπισμένων στη χώρα, προσθέτοντας ότι "η Ρωσία είναι ένας πολύ σημαντικός παίκτης στον κόσμο, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε διεθνές επίπεδο".
Comments