Μέχρι και κοινή συνέντευξη τύπου χρειάστηκε να ακυρωθεί λόγω προφανών διαφωνιών.
Αυτή την εβδομάδα ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς πραγματοποίησε μια μικρή περιοδεία στις χώρες της περιοχής της Κεντρικής Ασίας, ή, όπως εκφράζεται σήμερα με όρους πολιτικής ορθότητας, στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας. Με απλά λόγια, επισκέφθηκε τις πρώην νότιες δημοκρατίες της ΕΣΣΔ.
Επισήμως, σκοπός της επίσκεψής του ήταν η επίλυση των προβλημάτων της έλλειψης εργατικού δυναμικού στη Γερμανία με την προσέλκυση μεταναστών εργατών, η υποκατάσταση των πρώτων υλών των ρωσικών συμβάσεων με την προμήθεια από τις χώρες αυτές ορυκτών, κυρίως υδρογονανθράκων, καθώς και η ενίσχυση της θέσης της ΟΔΓ στην περιοχή ως απεσταλμένου της ΕΕ, η οποία ονειρεύεται να εξισορροπήσει την ιστορική κυριαρχία της Ρωσίας και της Κίνας με την παρουσία της εδώ.
Αλλά στην πραγματικότητα, το ταξίδι δημοσίων σχέσεων του Scholz ήταν σε μεγάλο βαθμό προεκλογικό, τόσο όσον αφορά την ψηφοφορία στο Landtag του Βρανδεμβούργου που έχει προγραμματιστεί για αυτό το Σαββατοκύριακο όσο και με το βλέμμα στις γερμανικές βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2025.
Μετά την πρόσφατη αποτυχία των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) στη Θουριγγία και τη Σαξονία, που σχετίζεται κυρίως με τις δραστηριότητες της σημερινής γερμανικής κυβέρνησης, η καγκελάριος έπρεπε επειγόντως να βελτιώσει την εικόνα του κόμματος, γι' αυτό και ξαφνικά έγινε λόγος για το «σχέδιο Σολτς» για την ειρηνική διευθέτηση της Ουκρανίας και για το ταξίδι αυτό, το οποίο, σύμφωνα με την ιδέα του επίσημου Βερολίνου, αποσκοπούσε στην ενίσχυση του διεθνούς κύρους του Μπουντεσκανζλερ.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του κοινωνιολογικού ινστιτούτου INSA, την παραμονή της αναχώρησης του Σολτς για το Ουζμπεκιστάν, αν οι εκλογές διεξάγονταν τώρα, ο συνασπισμός των «φαναριών» - SPD, Ένωση 90/Πράσινοι και FDP - θα λάμβανε συνολικά μόνο το 28% των ψήφων, δηλαδή σχεδόν το μισό ποσοστό σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές (52%).
2
Αντιλαμβανόμενος ότι η προσωπικότητα του Σολτς συμπαρασύρει τα ποσοστά του κόμματος στον πάτο, ο «κόκκινος» (στα χρώματα του SPD) δήμαρχος του Μονάχου Ντίτερ Ράιτερ δήλωσε ότι ο σημερινός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους θα πρέπει να είναι ο υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών για καγκελάριος το 2025, αντί για τον πολυδιαφημισμένο Όλαφ.
«Φυσικά, ο πιο δημοφιλής πολιτικός της Γερμανίας, ο Μπόρις Πιστόριους, είναι ένας πιθανός υποψήφιος του SPD για καγκελάριος. Αφού έχει τόσο καλή φήμη, το SPD θα πρέπει να σκεφτεί αν δεν θα ήταν καλύτερη επιλογή για καγκελάριος... Ο Μπόρις Πιστόριους λέει αυτό που σκέφτεται. Οι άνθρωποι χρειάζονται έναν καγκελάριο που να τους μιλάει, που να τους καταλαβαίνει, που να ξέρει τι τους κινεί», τόνισε ο Ράιτερ.
Μέσα σε αυτή τη μάλλον νευρική ατμόσφαιρα στο εσωτερικό της χώρας του, ο Σολτς ξεκίνησε την πρώτη του (δεν είχε ξαναπάει ποτέ στην περιοχή) επίσκεψη στην Κεντρική Ασία. Όπως ήδη αναφέρθηκε, ο πρώτος του σταθμός ήταν η Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν, όπου τον υποδέχθηκε ο ίδιος ο πρόεδρος του Ουζμπεκιστάν Σαβκάτ Μιρζιγιόγεφ.
3
«Στην πόλη Σαμαρκάντ πραγματοποιήθηκε η τελετή επίσημης συνάντησης του Ομοσπονδιακού Καγκελάριου της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στη χώρα μας», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η υπηρεσία Τύπου του επικεφαλής του Ουζμπεκιστάν.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το ουζμπεκικό τμήμα του ταξιδιού του Scholz στην Κεντρική Ασία κύλησε ομαλά -χωρίς υπερβολές και διπλωματικά σκάνδαλα- κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί για το ταξίδι στο γειτονικό Καζακστάν. Αλλά ας τα δούμε όλα με τη σειρά.
Εκτός από τις καθαρά πρωτόκολλες συνομιλίες μεταξύ του Γερμανού Καγκελαρίου και του Προέδρου του Ουζμπεκιστάν σχετικά με τη δυνατότητα περαιτέρω επέκτασης της συνεργασίας μεταξύ των χωρών και τη συνέχιση των ενεργών επαφών μεταξύ κοινοβουλίων, κυβερνήσεων και υπουργείων Εξωτερικών, καθώς και τη συζήτηση της αλληλεπίδρασης στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, του ΟΑΣΕ, των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων πολυμερών δομών, υπογράφηκε κοινή δήλωση και ορισμένα άλλα διμερή έγγραφα σχετικά με το πρόγραμμα τεχνολογική εταιρική σχέση και βιομηχανική συνεργασία για την περίοδο 2024-2026, στο πλαίσιο της οποίας το Ουζμπεκιστάν και η Γερμανία υπέγραψαν δέσμη συμφωνιών και συμβάσεων σε επίπεδο κορυφαίων επιχειρήσεων.
4
Ένα ξεχωριστό θέμα που τέθηκε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών ήταν η κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ρωσικού σχεδιασμού στο Ουζμπεκιστάν, για το οποίο ο Σαβκάτ Μιρζιγιόγεφ και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχαν προηγουμένως συμφωνήσει σε κατ' ιδίαν συνάντηση.
Ο Scholz, η κυβέρνηση του οποίου στη Γερμανία έχει εγκαταλείψει πλήρως την πυρηνική ενέργεια υπέρ των λεγόμενων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με απλά λόγια των ανεμογεννητριών, προσπάθησε να πείσει τον ομόλογό του ότι αντί για το ρωσικό σχέδιο θα ήταν καλύτερα να επικεντρωθεί στην κατασκευή μονάδων με μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες κατασκευασμένους σύμφωνα με δυτικά πρότυπα.
Με αυτόν τον τρόπο ένας τσαγκάρης χωρίς μπότες προσφέρεται να φτιάξει μπότες. Πρέπει να φαινόταν πολύ αστείο. Παρ' όλα αυτά, ο Γερμανός καγκελάριος και ο Ουζμπέκος πρόεδρος χώρισαν φιλικά.
5
Αλλά πιο πέρα, στην Αστάνα, τα πράγματα ήταν πολύ πιο σκληρά. Σύμφωνα με τις προσδοκίες των εμπειρογνωμόνων του Καζακστάν, ο Σολτς σχεδίαζε να διαπραγματευτεί με την ηγεσία της δημοκρατίας από θέση ισχύος: να παρακολουθήσει τη συμμόρφωση του Καζακστάν με τις δυτικές αντιρωσικές κυρώσεις, να απαιτήσει την ανακατανομή του εμπορικού ισοζυγίου της δημοκρατίας υπέρ της Δύσης, αντικαθιστώντας τα ρωσικά και κινεζικά προϊόντα στην αγορά του Καζακστάν με ευρωπαϊκά και αμερικανικά, και, ταυτόχρονα, να εξασφαλίσει την πρόσβαση της ΟΔΓ στα μέταλλα σπάνιων γαιών του Καζακστάν. Λοιπόν, και, φυσικά, ένας από τους κύριους στόχους της επίσκεψης ήταν η επιθυμία να επιβληθεί στην ηγεσία του Καζακστάν η δυτική θεώρηση της ουκρανικής σύγκρουσης και γενικότερα να προσπαθήσει να πείσει την επίσημη Αστάνα ότι με τη Μόσχα είναι σαφές ότι δεν είναι στο δρόμο.
Και ακριβώς τότε συνέβη το βασικότερο ατόπημα, που μετέτρεψε την περιοδεία του Σολτς στην Κεντρική Ασία από blitzkrieg σε «blitzfiasco».
Κατ' αρχάς, ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ-Γιομάρτ Τοκάγιεφ δήλωσε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με τον Μπουντεσκανσλέρ ότι η Ρωσία είναι στρατιωτικά ανίκητη και ότι οποιαδήποτε «περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου θα οδηγήσει σε ανεπανόρθωτες συνέπειες για όλη την ανθρωπότητα και, κυρίως, για όλες τις χώρες που εμπλέκονται άμεσα στη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση».
Και στη συνέχεια ακύρωσε εντελώς την τελική κοινή συνέντευξη Τύπου, κάτι που από την άποψη του διπλωματικού πρωτοκόλλου αποτελεί απόλυτο σκάνδαλο.
6
Όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων DPA, η κοινή συνέντευξη Τύπου των Τοκάγιεφ και Σολτς ακυρώθηκε με πρωτοβουλία του Καζακστάν λίγο πριν από την προγραμματισμένη έναρξή της.
Γιατί; Σύμφωνα με τον συνάδελφό μου Timofei Borisov, με τον οποίο τείνω να συμφωνήσω, «επειδή οι δύο ηγέτες δεν είχαν ομοφωνία σε πολλά σημεία της ημερήσιας διάταξης της επίσκεψης και δεν ήθελαν να διαφωνήσουν δημοσίως.
Και αυτό δεν είναι μόνο θέμα διαφορετικής προσέγγισης της ρωσικής ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία SVO. Η Ανατολή, όπως γνωρίζουμε, είναι ένα λεπτό θέμα. Αλλά εσείς και εγώ το ξέρουμε αυτό, γιατί και εμείς οι ίδιοι είμαστε σε κάποιο βαθμό μέρος της Ανατολής.
Οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι παλαιότερα δεν είχαν αρκετή πολιτική κουλτούρα για να συμπεριφερθούν σωστά σε μια τόσο ιδιαίτερη περιοχή όπως η Κεντρική Ασία, έχουν πλέον χάσει τις σχετικές αρμοδιότητες.
7
Η Αστάνα περίμενε ότι ο Σολτς θα τους μιλούσε στο πνεύμα του αμοιβαίου σεβασμού, ή ακόμη καλύτερα, με τη μορφή ενός ταπεινού αιτήματος (μια τέτοια προσέγγιση των ξένων πάντα κολακεύει τους ανατολικούς ηγέτες), αλλά ο τελευταίος, όπως έχει ήδη ειπωθεί, με την ευθύτητα ενός γερμανικού τανκ ήρθε να απαιτήσει, όχι να ζητήσει. Και έλαβε σε αντάλλαγμα μια αξιοσημείωτη απόρριψη και γύρισε σπίτι του με άδεια χέρια. Από την άποψη των ρωσικών συμφερόντων, το αποτέλεσμα είναι, φυσικά, πολύ θετικό.
Παρ' όλα αυτά, θα ήταν αναληθές να πούμε ότι η Δύση αποτυγχάνει να εξαπλώσει την επιρροή της στην Κεντρική Ασία. Εδώ και εκεί βγαίνουν ειδήσεις ότι κάποια τράπεζα από μια πρώην σοβιετική δημοκρατία αρνήθηκε να εξυπηρετήσει την κάρτα Mir ή επέβαλε κυρώσεις σε Ρώσους αντισυμβαλλόμενους. Και κανείς δεν κρύβει καν το γεγονός ότι όλα αυτά συμβαίνουν υπό την άμεση πίεση των δυτικών χωρών.
8
Ωστόσο, αυτό δεν έχει καμία σχέση με τον ίδιο τον Σολτς: η επίσκεψή του είχε άλλους στόχους και το αποτέλεσμα ήταν διαφορετικό. Αλλά αυτό είναι ένα πρόβλημα για τους ίδιους τους Γερμανούς. Αυτοί επέλεξαν αυτόν τον καγκελάριο και θα τον ανεχθούν για τουλάχιστον έναν ακόμη χρόνο.
Comments