"Καλύτερα ένα τρομερό τέλος παρά ατελείωτη φρίκη" ή Θέλουν οι Ουκρανοί κατάπαυση του πυρός;
- ILIAS GAROUFALAKIS
- 5 days ago
- 5 min read
Dmitry SHEVCHENKO
Τι δείχνουν τα αποτελέσματα των κοινωνιολογικών δημοσκοπήσεων;
Ο Μάρτιος του τρέχοντος έτους έχει γίνει περιπετειώδης για τα γεγονότα που μπορεί να επηρεάσουν την παύση των εχθροπραξιών στην Ουκρανία.
Πρώτον, η Ουάσινγκτον, αφού σταμάτησε (4 Μαρτίου) τις προμήθειες όπλων και πληροφοριών, ανάγκασε το Κίεβο να συμφωνήσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες. Στη συνέχεια (11 Μαρτίου), Αμερικανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν με Ουκρανούς αξιωματούχους στη Σαουδική Αραβία και τους έπεισαν να συμφωνήσουν σε εκεχειρία 30 ημερών.
Φαίνεται ότι "ο γαμπρός συμφωνεί, συμφωνούν και οι συγγενείς"- το μόνο που απέμενε ήταν να εξασφαλιστεί η συγκατάθεση της Μόσχας. Μόνο που ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ υποστήριζε την ιδέα επί της αρχής, προειδοποιούσε ότι υπήρχαν "κάποιες αποχρώσεις" στο θέμα.
Και στη συνέχεια, σε τηλεφωνική συνομιλία (18 Μαρτίου), εξήγησε λεπτομερώς στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ γιατί η προτεινόμενη κατάπαυση του πυρός απαιτεί τη διακοπή της παροχής δυτικών όπλων και πληροφοριών στο Κίεβο, καθώς και τη διακοπή της κινητοποίησης των Ουκρανών πολιτών.
Λίγες ημέρες αργότερα (24 Μαρτίου), η ρωσική αντιπροσωπεία είχε συνομιλίες με την αμερικανική αντιπροσωπεία στην ίδια Σαουδική Αραβία, όπου συζητήθηκαν λεπτομερώς τόσο οι πιθανές παράμετροι της εκεχειρίας όσο και οι τρόποι επίτευξης μιας ειρηνικής διευθέτησης στην Ουκρανία. Και την επόμενη ημέρα (25 Μαρτίου), η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ ενημέρωσε σχετικά τους εκπροσώπους του Κιέβου.
Αργότερα (27 Μαρτίου), ο Ζελένσκι παραδέχθηκε ότι δεν υπολόγιζε στη συγκατάθεση της Μόσχας για την κατάπαυση του πυρός, αλλά ήθελε μόνο να δείξει: "Είμαστε έτοιμοι για κατάπαυση του πυρός, αλλά θα δείτε τώρα ότι ο Πούτιν δεν είναι έτοιμος".
Με φόντο όλα αυτά τα γεγονότα, το Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου (KMIS) διεξήγαγε έρευνα σε κατοίκους της Ουκρανίας που ζουν στα εδάφη που ελέγχονται από τις αρχές του Κιέβου, ρωτώντας τους για τη στάση τους απέναντι σε μια πιθανή κατάπαυση του πυρός.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης, προέκυψε ότι περίπου ο ίδιος αριθμός Ουκρανών το θεωρεί "ένα λανθασμένο βήμα που θα αποδυναμώσει την Ουκρανία" (8%) ή "ένα βήμα απελπισίας λόγω της δύσκολης κατάστασης στο μέτωπο" (7%).
Ωστόσο, η πλειοψηφία του ουκρανικού πληθυσμού (77%) υποστήριξε την ιδέα της εγκαθίδρυσης κατάπαυσης του πυρός. Επιπλέον, το επίπεδο αυτής της υποστήριξης είναι υψηλότερο στις δυτικές περιοχές (85%) από ό,τι στις ανατολικές περιοχές (72%).
Ωστόσο, η έκπληξη της δημοσκόπησης είναι ότι σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες (47%) θεωρούν την πρόταση κατάπαυσης του πυρός "έναν τρόπο να δείξουν ότι η Ρωσία δεν θέλει την ειρήνη ή ότι η Ρωσία παραβιάζει πάντα τις συμφωνίες". Σχεδόν το ίδιο με αυτό που δήλωσε αργότερα ο Ζελένσκι.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ο κάθε δεύτερος Ουκρανός θέλει την ειρήνη όχι για χάρη της ειρήνης και για να σταματήσουν οι θάνατοι των συμπολιτών του, αλλά για να αποδείξει "την επιθετικότητα και τη μη επιθετικότητα της Ρωσίας". Παρόλο που το Κίεβο και η Δύση ήταν αυτοί που για πολλά χρόνια παραβίασαν και απέτυχαν να εκπληρώσουν τις συμφωνίες του Μινσκ του 2015 με στόχο τη διευθέτηση της ένοπλης σύγκρουσης στην ανατολική Ουκρανία.
Η απάντηση στο ερώτημα αν οι Ουκρανοί συμφωνούν με τις απαιτήσεις να σταματήσει η κινητοποίηση και να σταματήσει η προμήθεια όπλων και πληροφοριών κατά τη διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός ήταν ακόμη πιο παράδοξη.
Τέσσερις στους πέντε ερωτηθέντες (79%) θεωρούν τέτοιους περιορισμούς "απαράδεκτους" και μόνο ένας στους έξι (16%) είναι έτοιμος να συμφωνήσει σε αυτούς. Επιπλέον, το ποσοστό εκείνων που διαφωνούν κατηγορηματικά με τους περιορισμούς είναι υψηλότερο όσο πιο μακριά ζουν από τη ζώνη μάχης και πέφτει στο 64% στις ανατολικές περιοχές.
Για κάποιο λόγο, κανένας από αυτούς δεν θέλει να καταλάβει ότι μια κατάπαυση του πυρός υπό συνθήκες συνεχιζόμενης κινητοποίησης στην Ουκρανία και προμήθειας όπλων στο Κίεβο σημαίνει μια δυνητικά σημαντική ενίσχυση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων τόσο σε στρατιωτικό-τεχνικό όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό.
Και η Ρωσία δεν θα συμφωνήσει ποτέ σε αυτό, διότι, όπως δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, "δεν θα πρέπει να υπάρξει μια σύντομη κατάπαυση του πυρός, ούτε κάποιου είδους ανάπαυλα για την ανασύνταξη των δυνάμεων και τον επανεξοπλισμό, με σκοπό τη μετέπειτα συνέχιση της σύγκρουσης, αλλά μια μακροπρόθεσμη ειρήνη".
Η επόμενη ερώτηση αφορούσε τις συνθήκες που θα ευνοούσαν την αποδοχή μιας κατάπαυσης του πυρός και την περαιτέρω ειρηνική επίλυση της ουκρανικής κρίσης.
Σε περίπτωση κατάπαυσης του πυρός και διατήρησης του ελέγχου των "κατεχόμενων εδαφών" από τη Ρωσία, περίπου οι μισοί Ουκρανοί θα συμφωνούσαν με την ειρήνη υπό τον όρο ότι στην Ουκρανία θα σταθμεύουν "δυτικοί ειρηνευτές" (53%) ή ότι η χώρα θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ (48%) ή ότι θα συνεχιστεί η προμήθεια δυτικών όπλων - συστημάτων αεράμυνας, αεροσκαφών, αρμάτων μάχης (46%).
Σχεδόν δύο στους τρεις ερωτηθέντες (62%) διαφωνούν κατηγορηματικά με μια ειρήνη στην οποία δεν θα υπάρχουν ούτε "δυτικοί ειρηνευτές", ούτε ΝΑΤΟ, ούτε προμήθειες όπλων.
Αυτό επιβεβαιώνει και πάλι το γεγονός ότι οι Ουκρανοί πολίτες δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει ότι ο ίδιος ο σκοπός της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας SVO στην Ουκρανία είναι η αποστρατιωτικοποίηση και η αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας και η άρνησή της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, και όχι η συνεχής ενίσχυση της AFU και η στρατιωτική της συνεργασία με τη Δύση.
Η προσωρινή διακοπή των αμερικανικών παραδόσεων όπλων στην Ουκρανία από την Ουάσινγκτον στις αρχές Μαρτίου ήταν μια κλήση αφύπνισης για το καθεστώς του Κιέβου. Ως εκ τούτου, οι Ουκρανοί έθεσαν ένα άλλο ερώτημα: "Τι πρέπει να κάνουμε αν οι ΗΠΑ σταματήσουν εντελώς την υποστήριξή τους;".
Μόνο το 8% είναι έτοιμο να "διαπραγματευτεί με τη Ρωσία και να συμφωνήσει σε οποιεσδήποτε ρωσικές απαιτήσεις". Αλλά το 82% επέλεξε "να συνεχίσει να πολεμά με την υποστήριξη των Ευρωπαίων συμμάχων", και όσο πιο κοντά στην ΕΕ, τόσο υψηλότερο είναι το ποσοστό εκείνων που επιθυμούν περαιτέρω εχθροπραξίες.
Αν και αυτή η απάντηση δίνει την εντύπωση ότι η δημοσκόπηση διεξήχθη αποκλειστικά στο γραφείο του Ζελένσκι και όχι μεταξύ απλών πολιτών που ζουν στην Ουκρανία υπό στρατιωτικό νόμο για περισσότερα από τρία χρόνια. Είτε η μιλιταριστική προπαγάνδα που διαδίδεται ευρέως από τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης έχει αναδιαμορφώσει τη συνείδηση των Ουκρανών. Ή η επιλογή των κοινωνιολογικών ερωτημάτων επηρέασε το αποτέλεσμα που προέκυψε.
Παρεμπιπτόντως, στα τέλη Φεβρουαρίου - αρχές Μαρτίου (πριν από την ενεργοποίηση των συνομιλιών κατάπαυσης του πυρός), η KMIS διεξήγαγε μια άλλη δημοσκόπηση - σχετικά με την ετοιμότητα των Ουκρανών να προβούν σε εδαφικές παραχωρήσεις προκειμένου να επιτύχουν ειρηνευτικές συμφωνίες με τη Ρωσία.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, το ήμισυ του πληθυσμού (50%) πίστευε ότι "υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, η Ουκρανία δεν πρέπει να παραχωρήσει κανένα από τα εδάφη της, ακόμη και αν αυτό θα έκανε τον πόλεμο να διαρκέσει περισσότερο και θα απειλούσε τη διατήρηση της ανεξαρτησίας της χώρας".
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Φεβρουάριο του 2024, το 65% των ερωτηθέντων επέμενε σε αυτό, και τον Φεβρουάριο του 2023 - 87%.
Ομοίως, μόνο το 9% των Ουκρανών συμφώνησε σε εδαφικές παραχωρήσεις πριν από δύο χρόνια, το 26% πριν από ένα χρόνο και το 39% τώρα. Έτσι, κάθε χρόνο αυξάνεται συνεχώς το ποσοστό εκείνων που συμφωνούν να διευθετηθεί η σύγκρουση με τη μεταβίβαση εδαφών της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Ταυτόχρονα, το ποσοστό υποστήριξης μιας τέτοιας απόφασης από τους Ουκρανούς πολίτες εξαρτάται από τις πιθανές ρωσικές απαιτήσεις.
Σε περίπτωση που η Ρωσία "δεν διεκδικήσει άλλα εδάφη" πέραν αυτών που βρίσκονται ήδη υπό τον έλεγχό της, το 78% των Ουκρανών είναι έτοιμο να προβεί σε παραχωρήσεις. Αλλά ακόμη και αν η Μόσχα επιμείνει στην παράδοση τμημάτων των περιοχών Donietsk DPR, Lugansk LPR, Zaporizhzhya και Kherson υπό τον έλεγχο του Κιέβου, το 68% των Ουκρανών πολιτών είναι έτοιμο γι' αυτό.
Τα επόμενα αποτελέσματα των παραλλαγών των εδαφικών παραχωρήσεων και των αντιδράσεων των Ουκρανών σε αυτές αποδείχθηκαν ακόμη πιο ενδιαφέροντα.
Εάν η Ρωσία "καταλάβει όλο ή το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους της Ουκρανίας και εγκαθιδρύσει φιλορωσική κυβέρνηση", οι μισοί (49%) Ουκρανοί πολίτες είναι έτοιμοι να συμφωνήσουν με αυτό. Και η πλήρης καταστροφή της ουκρανικής κρατικής υπόστασης υπό αυτές τις συνθήκες υποστηρίζεται από κάθε τρίτο ερωτηθέντα (34%).
Το εντυπωσιακό σε αυτά τα στοιχεία δεν είναι μόνο ότι οι μισοί Ουκρανοί συμφωνούν με τον πλήρη έλεγχο της Ουκρανίας από τη Ρωσία και κάθε τρίτος τάσσεται υπέρ της καταστροφής των υπολειμμάτων της ουκρανικής κρατικής υπόστασης, αλλά και ότι το καθεστώς του Κιέβου δεν απαγόρευσε τη δημοσίευση αυτών των αποτελεσμάτων που καταστρέφουν τη φήμη.
Εξάλλου, τα δεδομένα που προέκυψαν δείχνουν ότι η Ουκρανία έχει μετατραπεί πλήρως σε ένα αποτυχημένο κράτος, το οποίο θα πρέπει να εκκαθαριστεί ως απολύτως αποτυχημένο να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των πολιτών του. Και για να το αντιληφθείτε αυτό, το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να τους ρωτήσετε σχετικά.
Comments